Kapelweg 108
hier woonde
ALFRED SCHNELL
vermoord in Zwolle
op 1944-10-04

Alfred Schnell is geboren op 10 juni 1900 in Augsburg, Duitsland. Hij is gehuwd met Eva Jolowicz. Van beroep is hij chemicus, gespecialiseerd in octrooi-aangelegenheden. Door hun vlucht uit Duitsland is het echtpaar stateloos. Het echtpaar woont in bij Cecilia Loots. Het dagboek van juffrouw Dina*, een medewerkster, vermeldt op 18 december 1941: “Vanochtend kreeg meneer Schnell een ernstige waarschuwing om twee dagen uit huis te gaan. Hij zou verraden zijn en we zijn bang dat hij opgepakt gaat worden. Hij is nu bij kennissen. Mevrouw Schnell is nog bij ons en de oude mevrouw ook maar het is wel spannend want als ze komen zoeken en die Duitsers zien dat hij er niet is. Ik weet niet wat ze dan zullen doen. O, ’t is zo gemeen wat ze de joden allemaal aandoen.” Later op 9 mei 1942: “ Meneer en Mevrouw Schnell zijn er gelukkig nog en houden zich erg rustig zodat ze niet opvallen.” 

Dagboek van Juffrouw Dina

Naambordje Cilia Loots op Kapelweg 108

De situatie wordt steeds moeilijker en de oproep van de Duitsers komt hard aan. Op zondag 17 augustus 1942 schrijft Dina in haar dagboek: “ Gisteren was het een ontzettende dag. De familie Schnell had bericht gehad dat ze naar Polen moesten en de oude Mevrouw Schnell moest zich in Amsterdam melden. O, mevrouw huilde zo erg. Juffrouw Loots was juist een paar dagen naar Haarlem maar is meteen teruggekomen. Ik ben er de hele dag geweest en heb als maar kleine dingetjes genaaid en andere werkjes gedaan. En bij elke steek denk je waar en hoelang zullen ze het nog dragen. Mogen ze het wel meenemen en pakken die Duitsers niet alles af. O, al die oude mensen die maar worden weggebracht. Oorspronkelijk zou het in de nacht die volgt van dinsdag op woensdag gebeuren, maar ’t wordt wellicht verdeeld over twee weken. Oh, kon ik ze maar helpen of nog beter verstoppen.” Tien dagen later blijkt zelfs een vrijstelling niet meer te helpen.

Vermoord in ‘Het Engelse Werk’

Het echtpaar Schnell besluit onder te duiken, eerst in Amersfoort en later bij mevrouw Blauw in Oldebroek. Door verraad zijn zij met nog vier anderen opgepakt en in de nacht van 3 op 4 oktober 1944 in het natuurgebied ‘Het Engelse Werk’ in Zwolle gefusilleerd. Volgens een getuige bij de executie moesten de gevangenen hun eigen graf graven en zijn zij twee aan twee in een kuil neergeschoten. Op 14 mei 1945 is Alfred herbegraven in een massagraf bij Kamp Westerbork.

Veel dank aan de familie en auteur Anneke van Heiningen (‘Juffrouw Dina, mijn moeder’) voor de bijdragen aan deze familiegeschiedenis.

Lees meer over Cecilia Loots en Alfred Schnell in het herdenkingsboek ‘Hun namen niet vergeten’ .

In Trouw 27 november 1946: Oorlogsmisdaden te Zwolle opgehelderd