Havik 15
hier woonde
CATHARINA DE GROOT
vermoord in Auschwitz
op 1943-09-24

Catharina de Groot wordt op 11 december 1934 in Amersfoort geboren. Haar moeder is Elisabeth Nooitrust, geboren in Amsterdam. Haar vader is Izak de Groot, koopman van beroep en afkomstig uit Amersfoort.

Waar het gezin in 1934 woont, is onduidelijk. Bekend is dat Catharina met haar ouders op verschillende adressen in de binnenstad van Amersfoort woont. Pas in 1938 vestigen zij zich op Havik 15, het laatste adres in Amersfoort van het gezin De Groot. Daar drijven Catharina’s ouders een winkel in tweedehands goederen. Zij prijzen regelmatig hun waar aan met advertenties, soms op rijm, in de lokale bladen.

Zussen van Catharina

Catharina heeft een ouder zusje met de naam Eva. Zij is in 1933 geboren wanneer het gezin nog op het adres Havik 26 woont. In 1937 wordt Emma geboren, maar het kind overlijdt al op 20 februari 1938, slechts een jaar oud. In december van datzelfde jaar komt opnieuw een meisje ter wereld, Vrouwtje geheten. Ook zij overlijdt kort daarna, nog maar zes weken oud. Op 25 april 1940, vlak voor de oorlog uitbreekt, krijgt Catharina er opnieuw een zusje bij, zij wordt ook Emma genoemd. Uit een eerder huwelijk van vader heeft Catharina twee halfzusjes: Grietje, in 1929 is geboren, en Cornelia in 1932. 

Meer verdriet

Verdriet is het gezin niet bespaard gebleven: op 17 maart 1941 komt Catharina’s vader om het leven. Hij is getuige van een auto-ongeluk met Duitse militairen. De auto vliegt in brand en haar vader wordt door exploderende munitie dodelijk getroffen. Het politierapport van genoemd ongeluk spreekt van de mogelijkheid dat Izak de Groot hulp wilde bieden. 

Verplicht school verlaten

In december 1940 wordt Catharina zes jaar en is dus leerplichtig. Zij gaat net als haar zusje Eva naar de O.L. School nr. 12 in de Wijersstraat. In december 1941 echter, wanneer de Duitsers ertoe overgaan de Joodse bevolking uit het openbare leven te verwijderen, moet zij haar oude school verlaten. Vanaf dan gaat Catharina naar de pas opgerichte Joodse school aan het Laurens Costerplein. Al eerder is de lijst met de namen van alle Joodse leerlingen in Amersfoort opgesteld. Op een enkele uitzondering na voldoen alle scholen aan deze administratieve eis van de Duitsers.

Van woonplaats veranderd zonder vergunning

Inmiddels is duidelijk dat de terreur de deportatie van alle Joodse inwoners tot doel heeft. Elisabeth besluit in het najaar van 1942 met haar kinderen onder te duiken, waar weten we niet. Echter, de commissaris van politie te Amersfoort ‘(…) verzoekt opsporing, aanhouding en voorgeleiding van Elisabeth De Groot en haar drie dochters’. Zij worden verdacht ‘(…) van woonplaats veranderd te zijn zonder daartoe de vereiste vergunning te hebben’. Aldus de formulering in het betreffende rapport in het Algemeen Politieblad nr. 44 (gedateerd 5 november 1942) waarmee het onderduiken van Joodse inwoners aangeduid wordt. 

Jong leven vergast

Op 7 september 1943 gaat Catharina, samen met haar moeder Elisabeth en twee zusjes, Eva en Emma, op transport naar Westerbork. Op 21 september volgt de deportatie naar Auschwitz waar Catharina, net als haar moeder en twee zusjes, vergast wordt.