hier woonde
EDUARD LOUIS MANASSE
vermoord ergens in Duitsland
op 1942-10-12
Echtpaar Manasse
Eduard Louis Manasse is geboren op 14 oktober 1895 in Renkum. Zijn vader, Eugenius Rudolph Manasse, heeft een schilderszaak. Hij trouwt met Geertrui Schenk, en samen krijgen ze acht zonen en een dochter. Eduard, ook wel Eetje genoemd – en de achtste in de rij – brengt zijn jeugd door in het rustige Renkum. Hij gaat naar de HBS in Wageningen, en zoekt vermoedelijk daarna een kantoorbaan.
Knopenfabriek
Op zijn 24e trouwt hij op 9 juni 1920 in Arnhem met de 19-jarige Sophia Kaufman, de dochter van Isidor en Betje Kaufman-Menco. Sophia heeft nog een zus: Sientje. Op 5 april 1921 krijgen Eduard en Sophia een zoon. In het geboorteregister van Nijkerk laten ze hem inschrijven met de naam Isidoor. Isidoor, roepnaam Ies, zal hun enige kind zijn. In latere jaren verhuizen ze naar Amersfoort. Zijn broer Leo drijft hier in de Hellestraat een bekende drogisterij. Eduard woont met zijn gezin in de Schimmelpenninckstraat, op nummer 26a volgens de Amersfoortse adresboeken van 1936 tot 1942. Hij heeft het dan inmiddels tot procuratiehouder gebracht bij de N.V. Knopenfabriek Nijkerk.
Werkkamp in Vledder
In de eerste oorlogsjaren wordt het leven voor het gezin al snel hachelijk. In augustus 1942 moeten Joden in Amersfoort zich melden voor deportatie. Ies en zijn moeder slagen erin onder te duiken, eerst in Amersfoort en later in Enschede, maar voor Eduard dient het noodlot zich aan. Hij wordt opgepakt en belandt op 17 juli 1942 in een Joods werkkamp in Vledder.
De nacht van Jom Kipoer
Op 2 oktober 1942, tijdens de nacht van Jom Kipoer, halen Duitsers de alle Joodse werkkampen leeg en gaat hij naar Westerbork. Op 19 oktober 1942 staat hij op de transportlijsten voor Auschwitz, en daarna ontbreekt elk spoor van hem. In 1946 is een overlijdensakte uitgeschreven met als overlijdensdatum op of omstreeks 19 oktober 1942 te Duitsland.
Overlevenden
Ies en zijn moeder weten de oorlog te overleven dankzij de onderduikadressen. De onverklaarde dood van zijn vader Eduard blijft voor Ies zijn hele leven een trauma.
Veel dank aan de familie en betrokkenen voor de foto’s en bijdragen aan deze familiegeschiedenis.