Hendrik Kolkman

Hendrik Kolkman werd geboren 4 oktober 1907 in Utrecht. Hij was gehuwd met Evertje Jekel. Hij woonde bij het uitbreken van de oorlog in mei 1940 met echtgenote en 2 dochters (geboren in augustus 1937 en december 1939) in de Van Oldenbarneveltlaan en was aannemer. De bezetter vorderde het huis, waarna het gezin verhuisde naar Rubensstraat 59. Hier werd in november 1942 de derde dochter geboren.

Hulp aan onderduikers

Al snel na het begin van de bezetting werd hij, onder andere door zijn broer Wout betrokken bij het verzet. In augustus 1940 had hij al een groep van 10 man geformeerd, waaraan hij leiding gaf. Hij was betrokken bij de Landelijke Organisatie (L.O.) voor hulp aan onderduikers. Hendrik en zijn gezin hebben ook zelf onderduikers gehuisvest.

Alarmpost in Vermeerkwartier

Ook was hij betrokken bij het Nationaal Steun Fonds (N.S.F.), ook wel “de financier van het verzet” genoemd. Zowel voor de L.O. als voor het N.S.F. hield hij zich bezig met het inzamelen van o.a. geld, bonkaarten, persoonsbewijzen en zegels en bovendien met de distributie daarvan onder diegenen die daarvoor in aanmerking kwamen. Hij was lid van de Orde Dienst (O.D.), de voorloper van de latere Binnenlandse Strijdkrachten, waarbij hij Sectie Commandant was. Een ander aspect van zijn activiteiten, dat hem uiteindelijk door verraad fataal werd, was het verzamelen, vervoeren, opslaan en verdelen van wapens. Daarnaast deed hij inlichtingenwerk en pleegde sabotage. Ook was hij betrokken bij het opzetten van alarmpost Vermeerkwartier.

Verraad en arrestatie

Op 23 november 1944 kreeg hij een tip, dat er verraad was gepleegd (naar later bleek door Rolf Bell, een in het verzet geïnfiltreerde verrader). Naar aanleiding daarvan ging hij naar het huis van de politieagent Klaas de Graaf om hem te waarschuwen en de daar opgeslagen wapens weg te halen. Bij het huis aangekomen bleek dat onder leiding van de NSB-politiechef Van Asperen, De Graaf en andere aanwezigen al gearresteerd waren en de SD bezig was met een huiszoeking: hij werd dan ook onmiddellijk gearresteerd. Nadat de huiszoeking daar gereed was is hij naar zijn huis in de Rubensstraat gebracht, waar ook huiszoeking is verricht en waarbij vermoedelijk wapens zijn gevonden. Vervolgens is hij door 4 man te voet weggevoerd naar Kamp Amersfoort.

Gefusilleerd en herbegraven

Gezin Kolkman vlak voor de oorlog

In kamp Amersfoort is hij ondervraagd en mishandeld, maar hij heeft gezwegen. Vervolgens is hij met schoten om het leven gebracht. Inmiddels was het 24 november 1944. Zijn stoffelijk overschot is een paar dagen later in een graf gelegd, waar ook de lichamen van op die dag gefusilleerden zijn begraven. Op 28 augustus 1945 werd Hendrik Kolkman herbegraven op Rusthof aan de Dodeweg in Leusden.

Veel dank aan de familie voor de foto’s en het delen van de familiegeschiedenis.

Lees meer over Hendrik Kolkman in het herdenkingsboek ‘Hun namen niet vergeten’ .