hier woonde
MARIA VAN VOLLENHOVEN
vermoord in Auschwitz
op 1944-01-28
Maria van Vollenhoven komt op 4 mei 1877 ter wereld in Amersfoort. Ze is het derde kind van Jonas van Vollenhoven en Roosje van Creveld. Maria groeit op in een groot gezin, met drie broers, vier zussen en een halfzus. Documenten van haar jeugdjaren zijn niet teruggevonden. Van haar werkzame leven weten we alleen dat ze een gediplomeerd verpleegster is geweest.
Bewindvoerder
De ongehuwde Maria woont en werkt het grootste deel van haar leven in Amersfoort. Van Campenstraat 15 is hier haar laatste adres. In augustus 1942 moet ze van de bezetter Amersfoort verlaten en naar Amsterdam verhuizen. Kort hiervoor neemt ze de bewindvoering op zich van haar broer Maurits die als patiënt is opgenomen in de joods psychiatrische inrichting ‘Het Apeldoornsche Bosch’.
Leeggeroofd
De Duitsers leggen na haar vertrek onmiddellijk beslag op de complete inboedel van haar huis in de Van Campenstraat. Op 31 augustus 1942 roven ze het helemaal leeg. Voorafgaand registreert een medewerker van de afdeling Hausraterfassung van de Zentralstelle für jüdische Auswanderung het inventaris minutieus en noteert onderaan het Möbelaktionformulier: ‘Nichts ist stehen geblieben. Gesch Wert Hfl 40,50’.
Brief
Beroofd van alles voegt Maria zich in het najaar van 1942 met haar zus Lien bij haar broer Salomon en zijn vrouw Free in de Albrecht Dürerstraat 12 in Amsterdam. In een brief van haar schoonzus is te lezen met wat voor wurgende angst en onzekerheid ze voortdurend moeten leven:
‘Maar nu ik dezen schrijf, hebben hier avond aan avond menschenjachten plaats, de menschen zullen jelui wel vertellen op welke manier die plaats hebben. Ja, dezen hier in huis, er zijn buiten ons nog Mimi en Lien, ook als geëvacueerden, en nog 4 andere dames, zijn dan even zenuwachtig en denken dat ze (politie enz.) hier in huis komen ons te halen, wat ze zonder mededogen doen.’
‘Haftlinge’
Op 29 januari 1943 is Maria ‘opgehaald’, samen Lien en haar broer en zijn vrouw. Ze komt terecht in Kamp Vught. Daar wordt ze nog een jaar als ‘Haftlinge’ gevangengehouden. Op 25 januari 1944 wordt de 66-jarige Maria van Vollenhoven via Westerbork gedeporteerd naar Auschwitz. Een treinreis van drie dagen die eindigt met haar dood. Op 28 januari 1944 is ze bij aankomst direct vergast.