Marianne Herschel-Klein

Marianne Klein komt op 28 maart 1881 in Amersfoort ter wereld. Ze is het vijfde van de acht kinderen die haar ouders Marcus Asser Klein en Betje Poortje tussen 1874 en 1887 krijgen. Voor haar huwelijk werkt ze als verkoopster in een textielzaak. Ze trouwt op 15 november 1911 in Amersfoort met Leonard Herschel en vertrekt met hem naar Nederlands-Indië, waar Leonard dient in het Nederlandse koloniale leger. 

Van Semarang naar Sabang

Op 6 augustus 1912 bevalt ze in Semarang van haar eerste kind, Hartog Marcus (Harry). Daarna wordt Max geboren. Max overlijdt als hij 2 is. In 1914, inmiddels verhuisd naar Magelang op Midden Java, wordt dochter Elisabeth (Bets) geboren op 21 april. Marianne en de kinderen volgen Leonard vervolgens naar Sabang, een stad in het uiterste westen van de archipel, waar ze op 3 juni 1918 dochter Johanna (Annie) krijgt. Terug in Amersfoort wordt haar jongste dochter Debora (Dé) geboren op ‎11 augustus 1921. 

Amersfoortse jaren

Huwelijk Marianne Klein en Leonard Herschel, 1911

Marianne woont met man en kinderen lange tijd in de Puntenburgerlaan (nr. 45) in het Soesterkwartier. Eind dertiger jaren verhuizen ze naar de andere kant van Amersfoort, naar ’t Stort-Zuid nummer 13, nu Snoeckgensheuvel 13. De oudste kinderen, Harry en Bets, zijn dan al getrouwd, en alleen Annie en Dé wonen nog thuis.

Onderduiken in Ulvenhout

In mei breekt de oorlog uit en er komen zware tijden aan voor Marianne en haar gezin. In het jaar van haar arrestatie, in 1943, is Marianne met haar man en kinderen ondergedoken in Ulvenhout. Op 4 maart 1943 worden ze daar opgepakt en op 12 maart overgebracht naar Kamp Vught. Op 31 maart 1943 komen ze aan in Westerbork. Marianne, Leonard en Annie staan al op 6 april op de transportlijsten voor Sobibor. Haar jongste dochter Dé moet Marianne achterlaten, evenals haar oudste dochter Bets, haar schoonzoon Samuel en haar kleinkind Bobby van een jaar. Op 18 mei gaan ook zij op transport naar Sobibor. Ze zijn er allemaal vermoord.

Vermoord in Sobibor

Marianne Herschel-Klein is bij aankomst in Sobibor op 9 april 1943 direct vergast.

Van haar gezin overleeft alleen haar zoon Harry de oorlog.  Voorzien van een vals persoonsbewijs heeft verzetsstrijder Gerrit Kleinveld hem naar Friesland gebracht, waar hij dankzij verschillende onderduikadressen de oorlog doorkomt.

Veel dank aan de familie voor de foto en de bijdragen aan deze familiegeschiedenis