hier woonde
MINNA HANAUER-LöWENSTEIN
vermoord in
op 1943-01-11
Minna Löwenstein is geboren op 13 juli 1884 in Birkenfeld (Duitsland) in het gezin van Wolf Löwenstein en Taube Rubinstein. Ze trouwt op 19 maart 1909 met Salomon Hanauer in Eydtkuhnen, in het toenmalige Oost-Pruisen. Ze krijgen drie kinderen Tea, Heinz, en Herbert.
Vlucht naar Amsterdam
Uit angst voor de toenemende repressie tegen de Joden in heel Duitsland vlucht Minna begin 1939 naar Nederland. Ze trekt in bij haar dochter Tea en haar man Alex die vanuit Koblenz naar Amsterdam zijn gevlucht. Opgejaagd wonen ze in Amsterdam in korte tijd op verschillende in adressen. Vermoedelijk hebben ze onderdak kunnen vinden bij eerder gevluchte familie of kennissen. Via het Haarlemmerplein (bij de vader van Alex), de IJsselstraat (bij de broer van Alex) en de 2e Molenbeekstraat, waar Lex wordt geboren, vertrekt Minna uiteindelijk samen met het gezin van Tea op 1 mei 1939 naar Amersfoort. Ze gaan wonen in de Madoerastraat 21 (toen nummer 41).
In Amersfoort
Minna laat zich inschrijven in de Madoerastraat, maar – misschien in de verwarring van de situatie – op nummer 39. De rust is voor Minna echter maar van korte duur. In 1942 wordt het huis gevorderd door de bezetters en ze moet opnieuw een onderkomen zien te vinden. Alex en Tea gaan naar de Van Asch van Wijckstraat 2- het adresboek van Amersfoort van dat jaar vermeldt op dit adres: ‘S. Wolf, handelaar’ – maar Minna gaat niet mee. Ze gaat terug naar Amsterdam en zoekt haar toevlucht in een verpleeghuis. Daar overlijdt ze op 11 januari 1943.
‘Deddy Wolters, ouders onbekend’
Van haar kinderen is Heinz in 1938 naar Amerika gegaan en heeft Herbert zich in datzelfde jaar in Israël gevestigd. Tea overleeft de oorlog op onderduikadressen in Rotterdam en Den Haag. Kleinzoon Lex woont in de oorlog onder de schuilnaam Deddy Wolters, bij de familie Borg in Almelo. Door verraad wordt hij alsnog naar Westerbork gedeporteerd. Vandaar gaat hij op 13 september 1944 met 50 andere kinderen op transport naar de concentratiekampen Bergen-Belsen en Theresienstadt en komt er in een weeshuis terecht. Na de bevrijding staat Lex als ‘Deddy Wolters, ouders onbekend’, op een lijst van overlevenden van Theresienstadt. Zijn onderduikfamilie herkent zijn naam op deze lijst en laat hem ophalen. Na de oorlog zijn Tea en Lex herenigd.
Veel dank aan de familie voor de foto en de bijdragen aan deze familiegeschiedenis.