hier woonde
SALOMON DE LIEVER
vermoord in Auschwitz
op 1944-05-31
Salomon de Liever, geboren op 5 april 1922 in Amsterdam, slaagt in 1940 voor zijn diploma aan Gemeentelijke Handelsschool van Amersfoort. De school aan de Hellestraat 87 verzorgt opleidingen voor beroepen in de handel of op kantoor. Salomon is twintig als hij zijn diploma op zak heeft en aan de slag wil. Maar zijn toekomst ziet er somber en weinig rooskleurig uit. Nederland is inmiddels een bezet land en de Duitsers isoleren in snel tempo het Joodse volksdeel van de rest van de bevolking. Vrij bewegen en werken worden voor hen aan alle kanten op een perfide manier ingeperkt. In de jaren dat de bezetter ook Salomon steeds meer in zijn wurggreep krijgt, doet hij sorteerwerk.
Bewaard gebleven briefje
Tot en met 1942 staat zijn familie vermeld in het adresboek van Amersfoort op Schimmelpenninckstraat 23. Vermoedelijk is Salomon het jaar erop met zijn moeder Marianne en zijn zusje Klara ondergedoken in Bilthoven, want daar worden ze opgepakt: ‘op onderduikadres in Bilthoven gearresteerd en naar Westerbork gevoerd’ staat er op een bewaard gebleven briefje in het dossier van zijn moeder in het Nationaal Archief. Op 17 december 1943 komen ze hier in een van de strafbarakken terecht omdat ze de anti-Joodse wetgeving, waar onderduik onder viel, hebben overtreden.
Geselecteerd
Op 25 januari 1944 staat Salomon met zijn moeder en zus op de deportatielijst voor Auschwitz. De trein vertrekt met meer dan duizend mensen dicht op elkaar gepakt in veewagons naar het vernietigingskamp. Leeftijdgenootje Josephina Prins maakt dezelfde reis. Ze vertelt in een gefilmd interview door het Shoah Foundation Institute over de verschrikkelijke omstandigheden en de volstrekte onwetendheid over reisbestemming en noodlot. Zijn moeder Marianne en zijn 14-jarige zus Klara zijn bij aankomst direct vermoord. Salomon wordt geselecteerd om te werken. Op de kaart van de Joodsche Raad staat dat hij is overleden aan een longontsteking op 31 mei 1944, slechts 22 jaar oud.