hier woonde
MATTHIJS HENDRIK VAN DER HARST
vermoord bij Woeste Hoeve
op 1945-03-08
Matthijs Hendrik van der Harst werd op 24 februari 1870 geboren in Den Haag als jongste in een gezin met 7 kinderen. Hij trouwde in 1892 met Alida Beijersbergen, met wie hij vier kinderen kreeg. Zijn kleindochter uit dit huwelijk was de schrijfster Kitty Coster. Na de dood van zijn vrouw Alida in 1909 trouwde Matthijs in 1910 met Francisca Johanna Antonia Mastenbroek, van wie hij in 1912 scheidde. In 1918 huwde hij Maria Johanna Eckhardt, dit huwelijk werd in 1936 ontbonden.
Grote rijzige figuur
Matthijs Hendrik was timmerman van beroep en had een bouwbedrijf. Het grootste deel van zijn leven woonde hij in Den Haag. Van 1924 tot 1931 woonde hij in Soesterberg, Amersfoortsestraatweg 91. “Deze grote rijzige figuur met de opvallende grijze haren was een groot vriend van onze Louis de Visser (een communistisch politicus) en sympathiserend lid van de CPN.”, vermeldt het CPN-archief. De Visser was van mening dat Matthijs van der Harst beter propaganda maakte als niet-lid van de CPN. Matthijs verspreidde De Waarheid, de illegale verzetskrant van de CPN, en nieuwsbullletins. In 1941 werd hij hiervoor in Den Haag gearresteerd en in de gevangenis van Scheveningen drie weken vastgehouden en had “het zeldzame geluk te worden losgelaten”. Hij vertrok daarna naar Amersfoort. Bij een huiszoeking op 20 februari 1945 werd hij opnieuw gearresteerd en overgebracht naar de gevangenis van Apeldoorn en vandaar naar De Kruisberggevangenis in Doetinchem.
Vuurpeleton bij Woeste Hoeve
In de nacht van 6 op 7 maart 1945 vond er, onbedoeld, een aanslag plaats op Hanns Albin Rauter, hoogste vertegenwoordiger van de SS en hoofd van de politie in het bezette Nederland, Rauter raakte bij de aanslag zwaar gewond. Als represaille voor de aanslag werden op verschillende plekken in Nederland in totaal 263 mensen uit de gevangenissen gehaald en gefusilleerd. Bij Woeste Hoeve (gemeente Apeldoorn) vond de grootste vergeldingsactie plaats, hier werden 117 mannen door een vuurpeloton om het leven gebracht. Matthijs Hendrik van der Harst, “onze grijze makker” van 75 jaar oud, was de oudste van hen. De slachtoffers werden begraven in een massagraf op begraafplaats Heidehof bij Apeldoorn. Na de bevrijding van Apeldoorn zijn alle 117 slachtoffers weer opgegraven en op twee na geïdentificeerd. Matthijs Hendrik werd herbegraven op Nationaal Ereveld Loenen.
Meer informatie
Voor deze tekst is, met toestemming, gebruik gemaakt van informatie uit het CPN-archief, Gedenkboek gevallen verzetsstrijders. Ook de foto van Matthijs Hendrik van der Harst is uit dit archief afkomstig. Meer informatie over dit archief is te vinden bij www.iisg.nl.
Meer informatie over de aanslag op Rauter en de fusillade bij Woeste Hoeve is te vinden op www.monumentwoestehoeve.nl en in het archief van www.coda-apeldoorn.nl.